اختیار خرید و اختیار فروش سهام چیست؟

نمودار(2) فروشنده اختیار خرید:

اختیار خرید و اختیار فروش سهام چیست؟

اختیار معامله چیست؟

اختیار معامله یا Option ، اصطلاحی است که معمولا توسط فعالان بازار سهام استفاده می‌شود. این قرارداد میان خریدار و فروشنده نوشته می‌شود به صورتی که دو طرف توافق می‌کنند که در آینده معامله مشخصی را اختیار خرید و اختیار فروش سهام چیست؟ انجام دهند. خریدار در ازای پرداخت مبلغ مشخصی، حق خرید یا فروش دارایی ثبت شده در قرارداد را با قیمت مشخص شده در قرارداد و در زمان تعیین شده به دست می‌آورد. فروشنده هم حق خرید یا فروش دارایی مذکور را به خریدار می‌دهد. حال ممکن است در زمان مشخص شده خریدار دارایی مورد نظر را خرید و فروش نکند، در این حالت دارایی مذکور در اختیار فروشنده قرار خواهد گرفت و خریدار مبلغ پرداخت شده را از دست خواهد داد.

در این مصاحبه بیان می شود که شما می توانید به جای خرید خود سهم، اختیار خرید آن را بخرید یا اختیار خرید آن را بفروشید، یا اختیار فروش آن را بخرید یا اختیار فروش آن را بفروشید. طبیعتا درک این مطلب پیچیده است. نکته مهمتر این است که خریدار همواره حق اعمال دارد و فروشنده اجبار به اعمال پس حتما می بایست وجه تضمین پیش سازمان گرو بگذارد.

در این مصاحبه سلمان یزدانی اشاره می کند که اختیار معامله یا آپشن دارای ویژگی های اهرم ( یعنی امکان خرید با مبلغ خیلی بیشتر از سرمایه)، امکان فروش و کسب سود در ریزش بازار را بدست آورید.

در این مصاحبه مثالی از اختیار خرید وتجارت مربوط به بانک تجارت بررسی می شود که در مدت کوتاهی هزارو ششصد برابر شده است. سایر نمادها مربوط به بانک ملت، (ضملت) بانک صادرات، (ضصاد) ایران خودرو (ضخود) و سایپا (ضسپا) و فولاد (ضفلا) و فملی ( ضملی) می باشد.

اگر به این پست علاقمند شدید و می خواهید بیشتر یاد بگیرید دو راه پیش روی شما است:

اول: به این پست مراجعه کنید و به صورت خیلی روان این اختیار خرید و اختیار فروش سهام چیست؟ مفهوم را آموزش ببینید.

دوم:. در صورتی که به این ویدیو علاقمند شدید مجموعه کامل آموزش هارا در این آدرس ببینید. و برای کد تخفیف به پشتیبان پیام دهید.

نحوه حسابداری اوراق اختیار معامله(خرید/فروش)سهام

یکی از انواع ابزارهای مالی که در بازار سرمایه ایران کاربرد دارد، اوارق اختیار معامله است، در ادامه نحوه حسابداری اوراق اختیار معامله(خرید/فروش)سهام را بررسی خواهیم نمود:

خریدار اوراق اختیار خرید سهام: دارنده موقعیت خرید است که می‌تواند (اختیار دارد) در زمان یا زمان‌های معینی در آینده طبق قرارداد، تعداد مشخصی از سهم پایه را به قیمت اعمال از «فروشنده اوراق اختیار خرید سهام»، خریداری یا در صورت توافق طرفین تسویه نقدی کند.

– فروشنده اوراق اختیار خرید سهام: دارنده موقعیت فروش است که متعهد می‌شود در صورت درخواست «خریدار اوراق اختیار خرید سهام»، در زمان یا زمان‌های معینی در آینده طبق قرارداد، تعداد مشخصی از سهم پایه را به قیمت اعمال به «خریدار اوراق اختیار خرید سهام» واگذار یا در صورت توافق طرفین تسویه نقدی کند.

باید به این نکته نیز توجه داشته باشیم که دو مدل برای تسویه این اوراق وجود دارد: تسویه فیزیکی یا تسویه نقدی

تسویه فیزیکی: تسویه قرارداد اختیار خرید سهام اعمال شده شامل انتقال سهم پایه توسط «فروشنده اوراق اختیار خرید سهام» به قیمت اعمال به «خریدار اوراق اختیار خرید سهام» و پرداخت ارزش اعمال قرارداد اختیار خرید سهام توسط «خریدار اوراق اختیار خرید سهام» است.

– تسویه نقدی: تسویه قرارداد اختیار خرید سهام در حالتی که طرفین به انجام آن در سررسید توافق داشته یا «فروشنده اوراق اختیار خرید سهام» (دارنده موقعیت باز)، پس از اعمال، تعهدات موضوع قرارداد را ایفا نکند. در این حالت مابه‌التفاوت ارزش اعمال قرارداد اختیار خرید سهام و ارزش بازار سهم پایه قرارداد اختیار خرید سهام از طرف «فروشنده اوراق اختیار خرید سهام» به حساب «خریدار اوراق اختیار اختیار خرید و اختیار فروش سهام چیست؟ خرید سهام» واریز می‌شود.

استاندارد بین المللی گزارشگری مالی ۹ نحوه گزارشگری مالی دارایی های مالی و بدهی های مالی را مشخص نموده است که سازمان حسابرسی این استاندارد را ترجمه نموده و در تارنمای این سازمان نیز قابل دانلود و مطالعه است

در ادامه با ذکر یک مثال به نحوه حسابداری اوراق اختیار معامله(خرید/فروش)سهام که توسط سازمان بورس و اوارق بهادار تهیه شده است، خواهیم پرداخت:

شرکت جهان در تاریخ ۹۴/۱۱/۰۱ اقدام به فروش «اوراق اختیار خرید سهام» برای ۱۰۰ سهم شرکت «ب» (سهم پایه) با قیمت اعمال ۰۰۰ر۳ ریال و با سررسید ۶ ماه به شرکت ایران نموده است. این اوراق صرفا در تاریخ سررسید قابل اعمال است. قیمت بازار هر ورقه اختیار خرید سهام شرکت «ب» معادل ۳۰۰ ریال است.

ابتدا حسابداری اوراق را در دفاتر فروشنده اوراق( شرکت جهان) بررسی خواهیم کرد:

شرکت جهان در تاریخ ۹۴/۱۱/۰۱ مبلغ ۳۰.۰۰۰ ریال بابت فروش اوراق اختیار خرید سهام شرکت ب از شرکت ایران دریافت نموده است، ثبت آن در دفاتر به صورت زیر است:

بانک	۰۰۰ر۳۰
بدهی اختیار خرید	۰۰۰ر۳۰

در تاریخ ۹۴/۱۲/۲۹ قیمت بازار هر ورقه اختیار خرید سهام شرکت «ب» معادل ۲۸۰ ریال است:

با توجه به اینکه میزان تعهد شرکت جهان که اختیار خرید و اختیار فروش سهام چیست؟ فروشنده اوراق اختیار خرید سهام بوده است کاهش پیدا نموده، بنابراین باید میزان بدهی در دفاتر شرکت جهان کاهش یاید به عبارتی در تاریخ گزارشگری، در صورتیکه قیمت بازار اوراق اختیار خرید سهام کاهش داشته باشد، به همان میزان، از «بدهی اختیار خرید» کسر و سود شناسایی و در صورت افزایش قیمت بازار اوراق اختیار خرید سهام، به همان میزان به «بدهی اختیار خرید» اضافه و زیان شناسایی می‌شود. به عبارت دیگر حداکثر بدهی بابت اوراق اختیار خرید و اختیار فروش سهام چیست؟ اختیار خرید تا زمان سررسید برابر قیمت بازار آن است. باتوجه به اینکه اختیار خرید و اختیار فروش سهام چیست؟ میزان بدهی شرکت جهان از ۳۰.۰۰۰ ریال به ۲۸.۰۰۰ ریال (۱۰۰*۲۸۰) کاهش پیدا نموده است، باید سند زیر صادر شود:

بدهی اختیار خرید	۰۰۰ر۲
سود (زیان) ناشی از اختیار خرید	۰۰۰ر۲

در تاریخ ۹۵/۰۳/۳۱ قیمت بازار هر ورقه اختیار خرید سهام شرکت «ب» معادل ۳۳۰ ریال است، با توجه به اینکه میزان تعهد فروشنده اوراق افزایش پیدا نموده است باید سند زیر در دفاتر صادر شود:

سود (زیان) ناشی از اختیار خرید	۰۰۰ر۵
بدهی اختیار خرید	۰۰۰ر۵

در تاریخ سررسید اوراق ۲ حالت ممکن است به وجود آید:

حالت اول:فرض کنید قیمت بازار هر سهم شرکت ب در بازار ۳۴۰۰ باشد با توجه به اینکه قیمت بازار سهم شرکت ب بیشتر از قیمت اعمال (۳۰۰۰) است، طبیعتا دارنده این اوراق ( شرکت ایران) از حق خود استفاده می کند و فروشنده این اوراق ( شرکت جهان) با فرض تسویه فیزیکی باید ۱۰۰ عدد سهم شرکت ب را تهیه و به شرکت ایران واگذار کند، در این رابطه ۲ ثبت به شرح ذیل خواهیم داشت:

ابتدا شرکت جهان باید ۱۰۰ عدد سهم از بازار خریداری کند:

سرمایه گذاری در سهام ۳۴۰.۰۰۰

باید ۱۰۰ عدد سهام خریداری شده را به شرکت ایران به قیمت اعمال ( از قرار هر سهم ۳۰۰۰ ریال) واگذار و حسابهای مرتبط با اوراق اختیار معامله را در دفاتر خود ببندد:

بانک	۰۰۰ر۳۰۰
بدهی اختیار خرید	۰۰۰ر۳۳
سود (زیان) ناشی از اختیار خرید[۱]	۰۰۰ر۷
سرمایه‌گذاری در سهام	۰۰۰ر۳۴۰

توجه شود که در حال اول ممکن است دارنده این اوراق تمایلی برای تسویه فیزیکی نداشته باشدو یا طبق مفاد قرارداد طرفین تمایل داشته باشند که فقط تسویه نقدی نمایند که د راین حالت ثبت زیر صادر خواهد شد:

بدهی اختیار خرید	۰۰۰ر۳۳
سود (اختیار خرید و اختیار فروش سهام چیست؟ زیان) ناشی از اختیار خرید	۰۰۰ر۷
بانک	۰۰۰ر۴۰

حالت دوم: ممکن است قیمت بازار سهام شرکت ب در بازار کمتر از ۳۰۰۰ ریال باشد که در این حالت طبیعتا دارنده اوراق اختیار معامله ( شرکت ایران)، انگیزه ای برای استفاده از این اوراق ندارد و فروشنده این اوراق ( شرکت جهان) باید تمامی حسابهای مرتبط با اوراق را در دفاتر خود ببندد: