نحوۀ محاسبۀ سود و زیان

سود عملیاتی
در ترازنامه برخی از شرکتهای خصوصی حسابی وجود دارد به نام جاری شرکا، برحسب ثبتهای طی سال ممکن است مانده بدهکار یا بستانکار داشته باشد. بر طبق قانون مبارزه با پولشویی و آییننامههای همراه در حساب جاری شرکا ثبتهای واریز فقط با وجود فیش واریز و ثبتهای برداشت فقط با چک باید انجام شود.
مانده تسهیلات در اظهارنامه
تسهیلات دریافتنی با ماهیت بستانکار در بخش بدهیهای ترازنامه قرار میگیرد. جهت شناسایی تسهیلات باید مبلغ تسهیلات دریافتی و بهره پرداختی سنوات آتی بعد از کسر بهره و اقساط پرداختی تا تاریخ ۲۹ اسفند ماه لحاظ شود.
(مانده تسهیلات در ترازنامه = بهره و اقساط پرداختی تا پایان سال – پیشپرداخت بهره سنوات آتی + تسهیلات دریافتی)
ارزش دفتری داراییها
داراییها در ترازنامه باید به ارزش دفتری نشان داده شوند ارزش دفتری یا BOOK VALUE همان بهای تمام شده دارایی است که مبلغ استهلاک انباشته از آن کسر شده است.
(استهلاک انباشته – بهای تمام شده نحوۀ محاسبۀ سود و زیان = ارزش دفتری)
ذخیره مزایای پایان خدمت کارکنان
کارفرما مکلف است به کارگری که مطابق قرارداد، یکسال یا بیشتر، به کار اشتغال داشته است برای هر سال سابقه، اعم از متوالی یا متناوب براساس آخرین حقوق مبلغی معادل یک ماه حقوق به عنوان مزایای پایان کار به وی پرداخت نماید.
اگر خاتمه قرارداد کار در نتیجه، کاهش توانائیهای جسمی و فکری ناشی از کار کارگر باشد (بنا به تشخیص کمیسیون پزشکی سازمان بهداشت و درمان منطقه با معرفی شورای اسلامی کار و یا نمایندگان قانونی کارگر) کارفرما مکلف است به نسبت هر سال سابقه خدمت، معادل دو ماه آخرین حقوق به وی پرداخت نماید.
منظور از حقوق یا مبنای محاسبه حق سنوات، در کارگاههائی که طرح طبقه بندی مشاغل دارند مزد گروه و پایه (مزد مبنا) و در واحد هائی که فاقد طرح میباشند مزد ثابت (مجموع مزد شغل و مزایای ثابت پرداختی به تبع شغل) خواهد بود (ماده ۳۲ قانون کار).
روش محاسبه حق سنوات پایان خدمت کارکنان:
مزایای پایان خدمت کارکنان = ۳۰ * مزد پایه سال جاری (مزد مبناگروه)
مزایای پایان خدمت کارکنان به عنوان یک حساب بدهی با ماهیت بستانکار در بدهیهای غیرجاری ترازنامه نشان داده میشود.
سود عملیاتی
در برخی از مواقع در ذهن فرد ایجاد شده است که سود عملیاتی چیست و چگونه آن انجام خواهد گرفت در این سود جریان وجوه نقدی و عملیاتی در پیشبینی جریانهای نقد عملیات شرکت های دیگر ایجاد میشود.
این سود با هدف اینکه مدیریت در کدام یک از دورههای مالی و تحت چه شرایطی میباشد پایه گذاری شده است. به طور کلی برای محاسبه سود عملیاتی باید از فروش خالص یا درآمدهای حاصل از خدمات مبلغ بهای تمام شده کالای فروش رفته یا بهای تمام شده خدمات ارایه شده کسر گردد تا سود ناخالص بدست آید و بعد هزینه های عملیاتی را کسر میکنیم تا سود عملیاتی محاسبه شود.
در این سود حاشیهای وجود دارد، که به آن، حاشیه سود عملیاتی، میگویند که از تقسیم سود عملیاتی در فروش بدست میآید. از حاشیه سود عملیاتی برای قیمت گذاری و کارایی عملیاتی شرکت میتوان استفاده کرد.
صورت سود و زیان
صورتهای مالی / صورت سود و زیان
صورت سود و زیان یکی از صورتهای مالی مهم است که نتیجۀ فعالیتهای مالی یک واحد اقتصادی را در طی یک دورۀ مالی نشان میدهد.
به عبارت دیگر، صورت سود و زیان بیانگر نتایج عملیات مؤسسه طی یک دوره مالی میباشد. برای اندازه گیری نتایج عملیات یک مؤسسه باید درآمدها و هزینههای یک دوره مالی با هم مقابله شوند.
به گزارشی که مقابلۀ درآمدها و هزینههای یک دوره مالی در آن صورت میگیرد صورت سود و زیان گفته میشود.
صورت سود و زیان نحوۀ محاسبۀ سود و زیان از روی تراز آزمایشی اصلاح شده، تهیه میشود.
در صورت سود و زیان، ابتدا درآمدها نوشته میشود و سپس هزینه ها از آنها کسر میگردد. با کسر هزینه ها از درآمدها، سود(زیان) مؤسسه به دست میآید.
نحوۀ تهیۀ صورت سود و زیان را با ارائه یک مثال توضیحمیدهیم.
مثال ۱: تراز آزمایشی مؤسسه خدماتی بهار در پایان سال ۱۳۸۸ بشرح زیر در دست است:
صورت سود و زیان
صورت سود و زیان
در بالای صورت سود و زیان به ترتیب نام مؤسسه، عنوان صورت مالی، یعنی ((صورت سود و زیان)) و در نهایت دورۀ مالی مربوط به صورت سود و زیان نوشته میشود. در متن صورت سود و زیان نیز، ابتدا درآمدها و بعد هزینه ها نوشته میشوند.
نهایتاًً در پایان صورت سود و زیان سود مؤسسه، که مابه التفاوت درآمدها و هزینه هاست، درج میگردد. گفتنی است در استانداردهای حسابداری، ارائۀ طبقه بندی مفصلی از صورت سود و زیان ارائه مینماید که جهت رعایت اختصار از توضیح آن در اینجا خودداری میشود.
به طور کلی، در صورت سود و زیان، درآمدها و هزینه ها درج میگردد و با کسر هزینه ها از درآمدها، سود (زیان) مؤسسه محاسبه و گزارش میشود.
لذا صورت سود و زیان، نتایج عملیات مؤسسه را طی یک دوره مالی نشان میدهد. بنابراین، صورت سود و زیان به مثابۀ فیلمی است که از عملیات مالی مؤسسه طی دوره مالی ضبط شده باشد.
به همین جهت است که در بالای صورت سود و نحوۀ محاسبۀ سود و زیان زیان نوشته میشود، برای دوره مالی منتهی به ((۲۹/۱۲/**۱۳))
زمانی که جمع هزینه های مؤسسه از جمع درآمدهای آن بیشتر باشد، نتیجۀ عملیات مؤسسه به زیان منجر میشود. در این حالت، به جای درج ((سود خالص)) در صورت سود و زیان، باید از عبارت ((زیان خالص)) استفاده شود. برای تشریح این موضوع به مثال زیر توجه نمائید:
مثال ۲: اطلاعات زیر از دفاتر مؤسسه رهیاب در پایان سال ۱۳۸۶ به دست آمده است:
درآمد ارائۀ خدمات ۵۸۸,۰۰۰ ریال
هزینۀ حقوق و مزایای کارکنان ۳۸۰,۰۰۰ ریال
هزینۀ آب و برق و تلفن ۱۱۰,نحوۀ محاسبۀ سود و زیان ۰۰۰ ریال
هزینۀ اجاره ساختمان ۱۲۰,۰۰۰ ریال
هزینه های متفرقه ۸۰,۰۰۰ ریال
. مطلوب است تهیه صورت سود و زیان مؤسسۀ رهیاب برای سال مالی ۱۳۸۶
صورت سود و زیان
لازم به توضیح است که صورت سود و زیان ارائه شده، یک شکل از صورت سود و زیان بسیار ساده و طبقه بندی نشده میباشد که در مؤسسات خدماتی تهیه می شود.
نرم افزار یکپارچه سانیران با قابلیت های بی نظیر بهترین انتخاب را به شما می دهد.
نحوۀ محاسبۀ سود و زیان
سود و زیان مربوط به هر معامله بطور خودکار در پلت فرم محاسبه می شود. هرچند دانستن نحوۀ این محاسبه می تواند سودمند باشد. توجه به سه مورد در هنگام انجام محاسبه حائز اهمیت است: حجم معاملۀ باز شده، نرخ دارائی و جهت معامله (خرید/فروش).
محاسبۀ سود و زیان
فرض کنیم که نرخ جفت ارز USD/JPY برابر است با 95.620/95.650 و شما تصمیم دارید 200,000 USD بخرید. معاملۀ شما در قیمت Ask برابر با 95.620 اجرا می شود.
200 000 USD * 95.650 = 19 130 000 JPY
به این ترتیب شما 200,000 USD خریده اید و 19,130,000 JPY فروخته اید.
فرض می کنیم که نرخ جفت ارز USD/JPY به 96.400/96.430 تغییر می کند و تصمیم می گیرید 200,000 USD بفروشید. معامله در قیمت Bid برابر با 96.400 اجرا می شود.
200 000 USD * 96.400 = 19 280 000 JPY
تفاوت بین قیمت های ابتدایی Ask و آخری Bid برابر است با 75 پیپ (750 در پلتفرم). به این ترتیب شما به ازای 19,130,000 JPY اقدام به خرید 200,000 USD کرده اید و به ازای 19,280,000 JPY اقدام به فروش 200,000 USD کرده اید.
یک روش محاسبه ای دیگر نیز وجود دارد: 19,280,000 – 19,130,000= 150,000 JPY .
سپس می توانید این مبلغ را به USD حساب کنید.
150 000 JPY/96.400 = نحوۀ محاسبۀ سود و زیان 1556.01 USD
یک روش محاسبه ای دیگر نیز وجود دارد. 1 پیپ حجم در جفت ارز USD/JPY برابر است با 0.01 بنابراین 2000 JPY در حجم 200,000 وجود دارد (200,000 * 0.01 = 2000 JPY). از آنجائیکه اختلاف بین قیمت Ask اولی و قیمت Bid آخری برابر است با 75 پیپ، در نتیجه این محاسبه را انجام می دهیم: 75 * 2000 = 150,000JPY ؛ و 150,000JPY برابر است با 1556.01 USD.